EDWARD KRASIŃSKI „NIEBIESKA LINIA”
Wystawy
Wystawa niebieska linia odnosi się do najbardziej konceptualnego a zarazem romantycznego gestu wykonanego przez artystę w 1968 r. w Zalesiu. Niebieska linia bez początku i końca w postaci samoprzylepnej taśmy stała się od tego momentu znakiem artystycznej tożsamości Edwarda Krasińskiego.
Spontaniczny gest wykonany w plenerze określił na najbliższe dekady obszar działania artysty do tego stopnia, że błękit stał się jedynym kolorem, który artysta zaadoptował do wszystkich prac i działań performatywnych. W 1969 r. w Galerii Foksal przeprowadził on akcję‐instalację J’ai perdu la fin , w której zaplątany w niebieski kabel poszukuje bezskutecznie zgubionego końca. Dokumentację fotograficzną akcji wykonał Eustachy Kossakowski.
W następnym roku artysta stworzył rzeźbę Zyg‐ Zag , którą pokazujemy na wystawie wraz z dokumentacją fotograficzną akcji‐instalacji Interwencja 4, również autorstwa Kossakowskiego.
Obecność artysty na wystawie przywołuje sekwencja z filmu Małgorzaty Potockiej Trzy wnętrza z 1982 r., w którym artysta wprowadza do wyimaginowanej galerii swoją niebieską linię.
Wystawie towarzyszy tekst Marii Morzuch Linia do zamieszkania.
Kurator Grzegorz Musiał
Edward Krasiński, malarz, rzeźbiarz, autor form przestrzennych, instalacji‐akcji, działań artystycznych dokumentowanych m.in. przez Eustachego Kossakowskiego. Jeden z najważniejszych przedstawicieli neo‐awangardy polskiej lat 60. I 70. XX wieku. Związany od początku z Galerią Foksal w Warszawie.
Żył w latach 1925‐2004.
Prace Edwarda Krasińskiego znajdują się w zborach m.in. Muzeum Narodowego w Warszawie, Krakowie i Wrocławiu, w Muzeum Sztuki w Łodzi, Galerii Narodowej w Pradze, Fundacji Generali w Wiedniu, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Nowym Yorku, Centre Georges Pompidou w Paryżu.
Wybrane wystawy indywidualne:
1965 ‐ Edward Krasiński, Galeria Krzysztofory, Kraków
1968 ‐ Edward Krasiński, Galeria Foksal, Warszawa
1975 ‐ Edward Krasiński, Galerie 28, Paryż
1980 ‐ Akcja miejska w okolicach baru Gruba Kaśka, Warszawa
1985, 1986, 1987 ‐ Edward Krasiński, Galeria Foksal, Warszawa
1989 ‐ Edward Krasiński. Pamięci Henryka Stażewskiego, Galeria Foksal, Warszawa
1991 ‐ Edward Krasiński, Muzeum Sztuki, Łódź
1993 ‐ Wokół dzieła i osoby Edwarda Krasińskiego, Miejska Biblioteka Publiczna, Legionowo
1994 ‐ Dom mojej córki i ja, Galeria Stara, Lublin
1995 ‐ Edward Krasiński. Nareszcie w Łucku, Zamek Lubarta, Łuck, Ukraina
1996 ‐ Edward Krasiński, Kunsthalle Basel, Bazylea
1997 ‐ Edward Krasiński, Galeria Zachęta, Warszawa
1998 ‐ Edward Krasiński, Galeria Arsenał, Białystok
2001 ‐ Edward Krasiński, Galerie Klosterfelde, Berlin
2003 ‐ Edward Krasiński, Anton Kern Gallery, Nowy Jork
2006 ‐ Edward Krasiński. Les mises en scene, Generali Foundation, Wiedeń
2008 ‐ Edward Krasinski, “ABC”, Bunkier Sztuki, Kraków
2010 ‐ Edward Krasiński i Eustachy Kossakowski, J’ai perdu la fin, Broadway 1602, Nowy York
Linia do zamieszkania
Edward Krasiński pytał sam siebie – czy linia go prowadzi czy też on ją.
Na pewno niebieska linia może być wszędzie i w środku i na zewnątrz galerii ,na szybach , na fotografii i na murze baru na ulicy . I w mieszkaniu też . Biegnie w nieskończoność.
Stała się sygnaturą i mobilnym schronem artysty.
A zaczęło się od pni drzew w lesie pod Warszawą ponaklejanych linią , potem przebiegała przez ludzi z małą postacią córki włącznie, także przez sprzęty , wyciągnięta z butelki , nawinięta na walcu , spływająca z kranu, telefonu , z partytury dyrygenta , stała się na moment nawet zygzakiem rozciągniętym na podłodze.
W milczeniu i bez słowa odwrócony tyłem do nas, artysta szybko tworzy environment , zupełnie własne autorskie otoczenie, nic nie mierzy i nie sprawdza , przez krótki moment zatrzymuje się i zaraz prowadzi niebieską linię dalej przez kolejną przestrzeń.
Zostawia ją innym i idzie dalej . Pyta tylko o jej koniec , gdy oznajmia, że go zgubił – J’ai perdu la fin!
Bez manifestu i bez haseł . Jedyna uwaga Krasińskiego to, że „Normalnie nie zauważamy ściany , dopóki mucha na niej nie usiądzie „ . I tak podobnie jest z biegnącą niebieską linią , gdy daje nam dopiero wtedy widoczną przestrzeń – galerii, mieszkania i atelier.
Już w latach 60-tych Julian Przyboś przewidział dalszy los Krasińskiego, widząc powietrzną rzeźbę( lewitująca Dzida) , że nie ukoi go już przestrzeń zamykana i otwierana w tradycyjnej bryle, bo sprowadził rzeźbę do linii.
Teraz w 2015 r. w Galerii Signum Project w Łodzi performatywny aspekt sztuki Edwarda Krasińskiego pozwala dynamizować sytuację , na ile linia wyobrażonego zygzaka realnie zajmie miejsce na podłodze.
Linia nie omija też obrazów, znanych jako „Interwencje”, biegnąc zarówno na ich powierzchni , jak i traktując je jako przestrzenne obiekty . Tutaj na wystawie znaczy wyjątkowo serię 20 rysunków od A do B i mknie znowu dalej poza ostatni nazwany punkt.
Współczesna recepcja Żywej sztuki o genezie lat 60/70-tych – gigantów, jak Edward Krasiński , Stano Filko , Józef Robakowski , Goran Trbuljak jest opisem , jak sami artyści utoczyli swą wolność . Skromnie unikając reguł i zasad , wymykali się kolejnym systemom politycznym i społecznym.
Niebieska linia stała się bypassem Edwarda Krasińskiego wobec wielkich napięć teorii i praktyki, zderzenia statusu dzieła i samej sztuki a rzeczywistości.
Maria Morzuch
Signum Foundation Gallery, ul. Piotrkowska 85, Łódź